معایب فرنچایز از نگاه کار آفرینی
معایب فرنچایز
واضح است که مزایای استفاده از این نوع کسب و کار میتواند احتمال موفقیت بیشتر و ورشکستگی کمتر در مقایسه با کسب و کار مستقل باشد. با این حال، متقاضیان فرنچایز باید برخی آزادیهای خود را فدای آن کنند .
یک فرنچایزی باید محدودیتهای این نوع کسب و کار را از پیش بداند.معایب فرنچایز عبارتند از:
- حق امتیاز و تقسیم سود
یکی از معایب فرنچایز این است که تمامی فرنچایزرها، حق امتیاز و بخشی از سود حاصل از فروش را در ازای استفاده از نام، محصولات، خدمات و سیستمهای اقتصادی خود، از فرنچایزیها طلب میکنند. این هزینهها در انواع مختلف فرنچایز و حتی در صنایع مشابه، متفاوتند. برای مثال، شرکت Subway گزارش داده است که هزینه اولیهاش ۵۲۰۰۰ تا ۱۹۱۰۰۰ دلار است. همچنین Quizno’s، ۷۷۰۸۰۰ تا ۱۱۰۰۰۰۰ دلار، McDonald، ۴۸۹۹۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰۰ دلار و Taco Bell 3000000 دلار را به عنوان هزینه اولیه اعلام کردهاند. این هزینهها نسبت به هزینهی زمین و ساخت، تغییر میکنند.
هزینههای اولیه معمولا شامل حق امتیاز و هزینه استفاده از نام تجاری است. اغلب فرنچایزرها در قبال استفاده از نامشان، هزینه مطالبه میکنند. سایر هزینهها میتواند شامل هزینهی خرید و آمادهسازی مکان، ساخت، تابلوها، تجهیزات، لوازم و آموزش باشد. به عنوان مثال، شرکت Closets by Design هزینهای بین ۱۹۵۰۰ دلار تا ۳۴۹۰۰ دلار دریافت میکند که حمایت و آموزش مدیریتی و پشتیبانی را در بر میگیرد. پیش از امضای هر قرارداد فرنچایز، فرنچایزی باید هزینهی نهایی را محاسبه کند.
فرنچایزرها به طور پیوسته و در دورههای زمانی، هزینههایی را نیز به عنوان شراکت در سود دریافت میکنند. این مقدار، معمولا درصدی از سود ناخالص حاصل از فروش است. مقدار این دریافت، بین ۱ تا ۱۱ درصد متغیر است. البته به طور معمول، این مقدار بین ۳ تا ۷ درصد میباشد. به عنوان مثال، شرکت Atlanta Bread Company 5 درصد دریافت میکند که به صورت هفتگی پرداخت میشود. این مقدار ممکن است هزینهی سربار کسب و کارها را بسیار افزایش دهد. حتی اگر کسب و کاری نتواند سودی بدست آورد، این هزینه اخذ خواهد شد. در برخی موارد معدود، هزینهای که باید برخی کسب و کارها به شرکت اصلی پرداخت کنند، درست برابر سودی است که عائدشان میشود. برای جلوگیری از این معضل، کسب و کارها باید محاسبات اقتصادی مورد نیاز را انجام دهند. یکی از راههای انجام این کار این است که جزء به جزء هر آنچه دریافت میکنند، محاسبه کنند و سپس مقایسه کنند که آیا با هزینهها مطابقت دارد یا خیر. توجه داشته باشید که کدام هزینهها، اولیه هستند و کدام اضافه. حتی دارا بودن فرنچایز شرکت معتبری چون McDonald به معنی موفقیت نیست. حدود ۸ درصد از فرنچایزیهای این شرکت به دلیل فشارهای مالی، خود را بازخرید میکنند.
- نظارتها و کنترلهای سختگیرانه
اگرچه یک فرنچایزی، صاحب کسب و کار است، اما خودمختاری یک کسب وکار مستقل را دارا نیست. برای حفظ شهرت اجتماعی، شرکت اصلی، رعایت استانداردهای مشخصی را از زیردستان انتظار دارد. اگر یک فرنچایزی از پس این استانداردها بر نیاید، شرکت اصلی، مجوز وی را باطل میکند. نظارت بر رعایت این استانداردها توسط بازرسان مشخص میشود. در برخی مواقع، سختگیریها بار سنگینی را بر دوش زیردستان میگذارد. یک فرنچایزی، بعضا ناچار است گزارشات کتبی را ارائه کند که زمان بسیار زیادی از وی میگیرد. در برخی حالات ممکن است قوانین وضع شده در این رابطه کمی ناعادلانه و نامطلوب باشد.
- محدودیت در خرید
برای حفظ کیفیت ممکن است فرنچایزیها مجبور باشند محصولات و تجهیزات خاصی را از فرنچایزر و یا مراکز مورد تایید آنها خریداری کنند. به طور مثال، شرکت Kentucky Fried Chicken فرنچایزیهای خود را مجبور به خرید چاشنی از شرکت خاصی کرده است، چرا که ممکن است خرید چاشنی نامرغوب و ارزان باعث بدنامی شرکت شود. در برخی شرایط، ممکن است این نوع قوانین در دادگاه به عنوان نقض قانون، مورد اعتراض واقع شوند، اما به طور کلی وضع این قوانین حق شرکتهاست. شرکت اصلی میتواند برای تولیدات خود قیمت تعیین کند ولی برای تولیدات فرنچایزیهای خود، خیر. در این باره شرکت اصلی تنها میتواند قیمتهایی را به فرنچایزیهای خود پیشنهاد دهد.
- خط تولید محدود
در اغلب موارد، در قرارداد فرنچایز اشاره میشود که فرنچایزی تنها میتواند کالاهایی را به فروش برساند که شرکت معین میکند. در غیر این صورت مجوز او باطل خواهد شد.
بر اساس این قرارداد ممکن است یک فرنچایزی مجبور به تولید یک محصول خاص شود و یا نتواند محصول مورد علاقهی خود را تولید کند. آزادی فرنچایزی در بومیسازی محصول محدود شده است، اما برخی شرکتها اجازهی این کار را به فرنچایزیهای خود میدهند.
یکی از فرنچایزیهای McDonald به نام Herb Peterson، به هنگام آشپزی، نیمروی لبهگردی ساخت که ظاهر آب پز داشت. وی این نوع نیمرو را در شیرینی انگلیسی قرار داد، آن را با گوشت کانادایی و پنیر آب شده تزیین کرد، و غذای حاصل را به Ray Kroc، سرآشپز شرکت نشان داد. وی دو عدد از آنها را خورد و پس از آن این محصول با نام پیشنهادی همسر آقای Peterson یعنی «گیرا» به فروش رسید؛ در سال ۱۹۷۵ این شرکت اولین ارائه دهنده فست فود شد که صبحانه هم سرو میکرد و این نیمرو یکی از اجزای اصلی منوی صبحانه شد.
- برنامههای آموزشی نامطلوب
هر فرنچایزی باید مراقب شرکتهایی باشد که قول خدمات، راهنماییها و کمکهای زیادی میدهند ولی به هیچ کدام عمل نمیکنند. برای مثال، یک فرنچایزر پس از دریافت هزینه بسیار بالا بر برنامهای تحت عنوان «برنامهی وسیع و جامع آموزشی» تکیه کرد. آن برنامه چیزی جز چند جزوه خودآموز نبود. مثال دیگر در این مورد، فرنچایزیهای عجولی هستند که به شرکتهای گمنام اعتماد میکنند و دیگر آنها را نمیبینند! اگرچه قوانین تا حد زیادی جلوی این مشکلات را گرفته اند اما همچنان افراد سودجویی وجود دارند که از افراد ناآگاه سوء استفاده میکنند.
- اشباع بازار
اشباع بازار یک خطر واقعی است. اگرچه برخی شرکتها حامی فرنچایزیهای هستند، اما برخی هم اینگونه نیستند. تجاوز به قلمرو فرنچایزیها، یک موضوع شدیدا اختلافی میان طرفین فرنچایز است. در بعضی مناطق، فرنچایزیها ابراز نگرانی کرده و ادعا میکنند که بازار در ناحیه آنها اشباع شده است.
- آزادی کمتر
و آخرین مورد از معایب فرنچایز:هنگامی که قرارداد فرنچایز بسته میشود، فرنچایزیها متعهد میشوند که محصولات شرکت را با فرمول از پیش تعیین شده بفروشند. این ویژگی، عامل اصلی موفقیت فرنچایز است، اما همزمان ممکن است محدودیتهای بسیاری را برای فرنچایزیها در بر داشته باشد. شرکتها میخواهند به موفقیت دست پیدا کنند و اغلب آنها عملکرد فرنچایزیها را به دقت کنترل میکنند تا اطمینان حاصل کنند که فرنچایزی آنها از شیوههای تعیین شده پیروی میکند.
مراحل صدور و تمدید جواز تأسیس
مراحل صدور و تمدید جواز تأسیس
مجوزها
- فعالیت صنعتی: یک فعالیت اقتصادی است که در امر تولید، فرآوری یا بستهبندی محصولات گوناگون در سطح انبوه از طریق انجام عملیات فیزیکی و یا شیمیایی بر روی مواد و یا مونتاژ قطعات و اجزا با استفاده از نیروی ماشین و عملیات تحقیقات، طراحی و خدمات مهندسی مرتبط صورت میگیرد.
- واحد صنعتی: شخصیتی حقیقی یا حقوقی است که یک یا چند فعالیت صنعتی را در یک محل مشخص انجام میدهد.
- طرح صنعتی: مجموعه عملیات اجرایی، فنی و خدمات صنعتی است که با هدف، زمان و بودجه مشخص تا منتهی شدن به فعالیت صنعتی ادامه پیدا میکند. بر اساس مصوبه شورای عالی اداری، تعداد مجوزهای لازم جهت ایجاد واحدهای صنعتی منحصرا به جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری محدود شده است.
- جواز تاسیس: مجوزی است که متقاضی پس از انجام مطالعات، بررسیها و تکمیل و ارائه پرسشنامه مربوط به احداث واحد صنعتی (تولیدی، خدمات مهندسی، تحقیقات صنعتی و کشت و صنعت) آن را دریافت کرده و با رعایت ضوابط و مقررات مربوط، اقدام به انجام عملیات اجرایی و نصب ماشینآلات مینماید.
- پروانه بهره برداری: مجوزی است که دارنده جواز تأسیس پس از انجام مراحل مربوط به ایجاد، تکمیل و راهاندازی واحد صنعتی دریافت مینماید.
مراحل صدور مجوز
- بررسی، مطالعه و ارزیابی فعالیت صنعتی به منظور انتخاب نوع فعالیت و محل اجرا (امکانسنجی)
- دریافت پرسشنامه مربوط از ادارات کل صنایع استانها
- تکمیل و ارائه پرسشنامه به اداره کل صنایع استان مربوط
- پرداخت ۵/۰ در هزار سرمایه ثابت و حداکثر یک میلیون ریال به حساب جاری شماره ۳۱۰ خزانه پس از اعلام نتیجه بررسی اداره کل صنایع استان ذیربط
ضوابط صدور و تمدید جواز تأسیس
برخی از قوانین مربوط به صدور و تمدید جواز تأسیس به شرح ذیل است:
ماده ۱: متقاضیان احداث واحدهای صنعتی اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند از طریق تهیه و تکمیل پرسشنامه مربوطه پس از دریافت جواز تأسیس اقدام به تأسیس واحد صنعتی نمایند.
تبصره ۱: معاونت توسعه صنعتی فهرست اولویتهای سرمایه گذاری را بر اساس مطالعات توسعه منطقهای و ملی اعلام مینماید.
ماده ۲: پرسشنامههای تکمیلی ارائه شده از سوی متقاضیان توسط ادارات کل استانها مورد بررسی قرار گرفته و در صورت تطبیق با ضوابط این دستورالعمل و با رعایت موارد ذیل نسبت به صدور جواز تأسیس اقدام خواهد شد:
- عدم مغایرت تولید مورد نظر با ضوابط شرعی و قانونی
- طرح مصوب زیست محیطی در مورد استقرار واحدهای صنعتی
- رعایت محدودیتهای منطقهای مصوب مانند احداث واحدهای صنعتی در شعاع ۱۲۰ کیلومتری شهر تهران
تبصره ۲: مقررات و ضوابط اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت کار و امور اجتماعی به هنگام صدور جواز تأسیس جهت رعایت به متقاضیان اعلام خواهد گردید.
ضوابط مزبور و تغییرات احتمالی آن توسط وزارت صنایع به ادارات کل صنایع استانها ارسال میشود.
تبصره ۳: مقررات و ضوابط اعلام شده از سوی سازمان دامپزشکی کشور به هنگام صدور جواز تأسیس به منظور تولید خوراک دام و طیور و ایجاد کشتارگاههای دام و طیور جهت رعایت به متقاضیان اعلام خواهد شد.
تبصره ۴: صدور جواز تأسیس به منظور تولید و یا مونتاژ انواع اتومبیل (سبک و سنگین)، کشتی، هواپیما، هلی کوپتر، لوکوموتیو، کشندههای ریلی و واگن قطار پس از بررسی طرح توسط ادارات کل صنایع استانها در اداره کل نظارت بر اجرای طرحها انجام خواهد گرفت.
تبصره ۵: به دلیل اهمیت نوع و کیفیت مواد غذایی مورد مصرف کودکان زیر دو سال، صدور جواز تأسیس به منظور تولید شیر خشک و غذای کودک منوط به هماهنگی قبلی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (اداره نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی) خواهد بود.
تبصره ۶: به منظور رعایت اصول بهداشتی و استانداردهای مربوط، صدور جواز تأسیس جهت تولید نمک خوراکی (اعم از یددار و بدون ید) منوط به استفاده از فرآیند تصفیه نمک و عرضه آن در بسته بندی مناسب خواهد بود. رعایت موارد فوق برای دارندگان جوازهای تأسیس صادره قبلی نیز الزامی است.
تبصره ۷: جهت استفاده مطلوب از ضایعات و بازیافت آن، جمع آوری، جداسازی و فرآوری ضایعات، فعالیت صنعتی تلقی گردیده و لذا صدور جواز تأسیس برای این گونه موارد بلامانع میباشد.
ماده ۳: کد محصول تولیدی میبایست بر اساس طبقه بندی بین المللی ISIC در جواز تأسیس درج شود.
ماده ۴: صدور جواز تأسیس به نام اشخاص حقوقی منوط به ارائه آگهی رسمی تأسیس شرکت میباشد.
ماده ۵: هزینه صدور جواز تأسیس به استناد تبصره (۵۱) قانون بودجه سال ۱۳۶۴ و تصویب نامه شماره ۸۳۹۸/ت۱۸۱ه مورخ ۲/۶/۱۳۷۲ هیأت وزیران، به میزان ۵/۰ در هزار سرمایه ثابت طرح و حداکثر معادل یک میلیون ریال میباشد که به حساب ۳۱۰ خزانه واریز خواهد گردید و غیر قابل استرداد میباشد.
تبصره ۸: به منظور برآورد سرمایه ثابت طرحهای مرتبط با عناوین اولویتهای سرمایه گذاری، ارزش ماشینآلات خارجی بر مبنای ارز صادراتی و سایر طرحها بر اساس نرخ ارز حاصل از صادرات محاسبه گردد.
ماده ۶: پرسشنامه های دریافتی حداکثر ظرف مدت ۷ روز اداری بررسی و در صورت تطبیق با ضوابط، جواز تأسیس در فرم چاپی مخصوص به نام متقاضیان صادر خواهد شد و در صورت عدم تطبیق، مراتب با ذکر دلایل، کتباا به متقاضی اعلام میگردد.
تبصره ۹: در مورد پرسشنامههایی که مستلزم زمان بیشتری برای بررسی کارشناسی میباشد، صدور جواز تأسیس حداکثر ظرف مدت یک ماه اداری انجام خواهد گرفت.
ماده ۷: یک نسخه از جواز تأسیس صادره جهت اطلاع و اقدامات مقتضی به دستگاههای دولتی ذیربط واحد آمار و اطلاعات وزارت صنایع، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کار و امور اجتماعی، اداره کل نظارت بر امور دارویی و اداره نظارت بر مواد غذایی و آشامیدنی و بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و واحد آمار و اطلاعات اداره کل صنایع استان ارسال شود.
ماده ۸: هر گونه تغییر در ظرفیت (توسعه) و یا تغییر نوع تولید واحدهای صنعتی دارنده پروانه بهرهبرداری و یا جواز تأسیس، نیاز به تکمیل پرسشنامه جدید و منطبق با ضوابط مندرج در این دستورالعمل دارد.
تبصره ۱۰: چنانچه هزینه صدور جواز تأسیس بیش از مبلغ پرداخت شده قبلی باشد، مابه التفاوت آن دریافت خواهد شد و در صورت پایینتر بودن مبلغ، وجه دریافتی قابل استرداد نمیباشد.
ماده ۹: تغییر نام جواز تأسیس توسط مرجع صادرکننده به روش ذیل خواهد بود:
- در مورد اشخاص حقوقی با ارائه آگهی رسمی تأسیس و یا تغییرات
- در مورد اشخاص حقیقی با درخواست کتبی دارنده جواز تأسیس و در صورت تشخیص ضرورت با گواهی امضا رسمی
ماده ۱۰: تغییر محل واحد صنعتی در صورت تطبیق با مفاد بندهای ۲ و ۳ ماده ۲ و موافقت مرجع صادرکننده جواز تأسیس بلامانع میباشد.
ماده ۱۱: مدت اعتبار جواز تأسیس از تاریخ صدور، یک سال بوده و تمدید آن توسط ادارات کل صنایع استانها منوط به احراز شرایط ذیل است:
- تهیه زمین مناسب و اقدام به عملیات ساختمانی تولیدی مورد نیاز طرح
- اجاره محل و امکانات مناسب برای اجرای طرح (حداقل به مدت یک سال)
تبصره ۱۱: چنانچه قسمتی از اقدامات فوق الذکر به دلایل موجه از سوی متقاضی انجام نشده باشد، تمدید جواز به تشخیص مرجع صادرکننده، بلامانع میباشد.
تبصره ۱۲: تمدید جواز تأسیس برای بار دوم و بعد، منوط به پیشرفت کار مناسب نسبت به تمدید قبلی خواهد بود (مدت اعتبار هر تمدید یک سال میباشد).
تبصره ۱۳: در صورت عدم تمدید، جواز تأسیس صادره خود به خود فاقد اعتبار بوده و ادارات کل صنایع استانها و اداره کل آمار و اطلاعات میبایست اینگونه مجوزها را به موقع از فهرست دارندگان مجوز تأسیس حذف کنند.
تبصره ۱۴: هزینه تمدید جواز تأسیس به استناد تبصره ۵۱ قانون بودجه سال ۱۳۶۴ و بند ب تصویب نامه شماره ۱۸۱۵۴ مورخ ۴/۴/۱۳۶۳ هیأت وزیران، هر بار به میزان ده هزار ریال خواهد بود.
آموزش رایگان شرکت در جلسات رسیدگی و دفاع از پرونده مالیاتی
آموزش رایگان شرکت در جلسات رسیدگی و دفاع از پرونده مالیاتی
بهتون تبریک میگیم که قدم به مسیر آموزشی خودتون و کسب و کارتون گذاشتید.
چرا آموزش رایگان :
ما پس از سالها تلاش به این نتیجه رسیدیم که هیچ تغییری بدون دانش و هیچ دانشی بدون آموزش محقق نمی شه…
مؤسسه مدیران محاسب آرمان با شعار همراه همیشگی مدیران فعالیت میکند و بدون شک آموزش های رایگان که برای شما مخاطبین عزیز آماده شده قدم کوچکی در جهت تحقق شعار ماست.
آموزش رایگان تحریر دفاتر قانونی روزنامه و کل (صفحه ای)
آموزش رایگان تحریر دفاتر قانونی روزنامه و کل (صفحه ای)
بهتون تبریک میگیم که قدم به مسیر آموزشی خودتون و کسب و کارتون گذاشتید.
چرا آموزش رایگان :
ما پس از سالها تلاش به این نتیجه رسیدیم که هیچ تغییری بدون دانش و هیچ دانشی بدون آموزش محقق نمی شه…
مؤسسه مدیران محاسب آرمان با شعار همراه همیشگی مدیران فعالیت میکند و بدون شک آموزش های رایگان که برای شما مخاطبین عزیز آماده شده قدم کوچکی در جهت تحقق شعار ماست.